Tempo w muzyce. Poznaj włoskie terminy i oznaczenia muzyczne, które pomogą lepiej zrozumieć Ci każdy utwór.
Kompozycje muzyczne możemy wykonywać wolno, szybko lub umiarkowanie, czyli w różnym tempie. Dział teorii muzyki, który zajmuje się tempem muzycznym i jego zmianami to agogika. Wymienione poniżej włoskie określenia informują wykonawcę jaką w przybliżeniu prędkość powinien wybrać interpretując dzieło muzyczne. Agogiczne terminy muzyczne w języku włoskim, stanowią część międzynarodowego języka muzyki i znane są artystom na całym świecie. Warto je poznać, aby lepiej rozumieć muzykę zarówno jako słuchacz jak i wykonawca.
Tempa muzyczne wolne
Jeśli utwór wykonywany jest powoli to możliwe, że na kompozycji znajduje się któreś z tych określeń tempa:
largo – szeroko
larghetto – szybciej niż largo
lento – powoli
adagio – wolno
grave – ciężko
Tempa muzyczne umiarkowane
Oto terminy wyznaczające średnią prędkość utworu:
andante – krocząc
andantino – szybciej niż andante
moderato – umiarkowanie
allegretto – żywo, ale wolniej niż allegro
Tempa muzyczne szybkie
Jeśli chcemy zagrać coś naprawdę szybko, szukajmy w nutach poniższych oznaczeń:
allegro – prędko, wesoło
vivo – żywo
vivace – prędko, z ożywieniem
presto – szybko
Zmiany tempa muzycznego w trakcie trwania utworu
Wykonując utwór muzyczny można zmienić tempo podczas jego trwania. Pomogą w tym określania zmian tempa, takie jak:
accelerando – przyspieszając
animado – ożywiając
stringendo – zwiększając tempo
rallentando – zwalniając
rubato – chwiejna tempo
ritenuto – opóźniając
tempo primo – tempo pierwotne
a tempo – powrót do tempa
Pomocne, dodatkowe określenia tempa w muzyce
Czasem potrzeba czegoś więcej! Oto kolejne słowa pomagające w interpretacji utworu:
maestoso – majestatycznie
molto lub assai – bardzo
meno – mniej
meno mosso – wolniej niż tempo
non tanto – nie zanadto
più – bardziej
più mosso – żywiej
quasi – jakby
sempre – zawsze
sostenuto – wstrzymując
un poco – trochę
Metronom pomoże Ci dokładnie określić prędkość utworu
Zdarza się, że kompozytor bardzo precyzyjnie określa tempo i podaje liczbę uderzeń metronomu dla konkretnej wartości rytmicznej. Na przykład symbol (M.M.) = 60 oznacza, że ćwierćnuta będzie pojawiać się w utworze 60 razy na minutę, czyli co sekundę. Metronom to bardzo praktyczne i pomocne urządzenie, które generuje regularny puls i sygnał dźwiękowy. Dzięki temu pomaga muzykom utrzymać stałe tempo podczas ćwiczeń. Tempo mierzone jest w uderzeniach na minutę (BPM). Metronom mechaniczny został wynaleziony w pierwszej połowie XIX wieku przez niemieckiego inżyniera Johanna Nepomuka Mälzela. Jednym z pierwszych kompozytorów, którzy zaczęli stosować oznaczenia tempa w swoich kompozycjach był Ludwig van Beethoven.